terça-feira, 30 de junho de 2015

Sobre el Inferno (I)


Vai us días úa amiga a la que teño en moi alta estima fía por Facebook úa pergunta al aire (bueno, máis ben fía úa pergunta a quen quixera respondella). Úa pergunta que podería parecer extraña, pero que a min me despertou moito interés, a pergunta era «qué é para ti el inferno?». Úa pergunta que pode ter moitas interpretaciois, pois podemos falar de un inferno sensu stricto ou de un inferno figurado. Esto é, é úa pergunta que tanto pode dirixirse a un creínte, a un ateo ou a un agnóstico (como é el meu caso).

El tema é compricado e penso que vai dar para varios post (asina que, amigos non interesados en cuestiois relixiosas, preparádevos...).

Falando con esta amiga xurdía el idea filosófica/poética (non estrictamente relixiosa) del Inferno. Dicía ella que el Inferno é un mesmo (citaba a Sartre, pero teño que reconocer que non lo llin). Eu penso máis que en gran midida el Inferno somos nosoutros mesmos, pois todos os sufrimentos que poden haber, en certo modo acaban xurdindo de nosoutros mesmos. Ben, é verdade que pode haber e hai xente que nos xenera (voluntaria ou involuntariamente) sufrimento, pero el desasosego personal acaba salindo de nosoutros mesmos.

Nese sentido cabe falar de un Inferno figurado, lo que poderíamos chamar un Inferno nesta vida, un Inferno terrenal (como cabería falar de un Paraíso terrenal) e cabería falar de un Inferno e un Paraíso clásicos; esto é, un Paraíso celestial e un Inferno celestial (anque soe raro ou contradictorio chámolo asina por fer el paralelismo). Para un ateo lo máis fácil sería negar absolutamente este Inferno e este Paraíso, negar a continuidade de colquera forma de vida despois da morte. Para un crente lo fácil sería seguir a doctrina da súa correspondente relixión e falar de un Inferno e de un Paraíso dos xustos, acorde á súa confesión. Para un agnóstico...

Aquí cabe precisar que un agnóstico non é un ateo. Parece úa perogruiada, pero non lo é, e non poucas veces amigos ateos entenden que a fin de contas é lo mesmo ser agnóstico que ateo, como se un agnóstico fora un ateo ligth, quiciabes menos belixerante coa relixión... Del mesmo xeito un agnóstico non é un crente ligth, menos fervente nas súas crencias pero crente. Un agnóstico é un agnóstico (enllazo el artículo da Wikipedia sobre agnosticismo, porque, honestamente, non teño agora mesmo moita gana de espricar lo que é un agnóstico...).

Entós, volvendo al concepto del Inferno, se fora crente tería clara a descripción del Inferno celestial, pois al profesar úa relixión concreta, reproduciría el dogma correspondente (tanto se esta hipotética relixión inclúi el Inferno como se non). Non profeso nengúa relixión, pero poveño dúa realidade cultural determinada. Esto é, como europeo proveño dúa cultura cristiana (anque eu non profese a relixión cristiana en ningúa das súas formas), e como asturiano a forma cristiana concreta que se manifesta na mía realidade cultural é el catolicismo (por máis que vai anos decidira, e sigo mantendo, anque seña un gran procastinador, apostatar). Polo que non é de extrañar que ás dudas que como agnóstico podan xurdir non poda outro que ter como marco relixioso de referencia el catolicismo; cousa que tamén fain, naturalmente, os ateos destas terras condo negan a relixión, negan primeiro de todas la que tein máis a mao e la que, por razois culturales, mellor conocen.

Asina que, retomando a pergunta da mía amiga... Imos intentar responder empezando polo máis xinxello (ou polo que de primeiras parece máis xinxello). Se podemos falar e un Inferno e un Paraíso sensu stricto e de un Paraíso e un Inferno figurados, poéticos...





Que é el Inferno terrenal (figurado)? 

Quiciabes con moita facilidade e case simpleza poderíamos entender que el Inferno figurado é el ausencia de felicidade. E poderíamos meternos a definir que é a felicidade, pero entós daríannos as uvas aquí... asina que mellor eso lo deixamos. Ese Inferno serían os medos e todo aquello que nos fai mal, faigámosnoslo nosoutros mesmos (moi común) ou colquera outra persoa (querendo ou sen querer), ou ben resultado de colquer desgracia azarosa (úa enfermedade, úa morte triste para nosoutros...). En ese sentido, como os medos e as incertidumbres están en nosoutros, podemos dicir que ese Inferno está en nosoutros. Mesmo podemos dicir que como el dolor está en nosoutros, anque nos lo causen outras persoas, el Inferno estaría en nosoutros.

Moi probablemente a soledade, en colquera das súas formas, é el maior dos Infernos terrenales. Anque a tristeza e a soledade non é prácticamente nunca absoluta, polo que habería úa serie de infernos e paraísos que coexistirían nel tempo e na mesma persoa. 

E el Paraíso terrenal (figurado)? 

Parece que estamos avezados a ver el mundo (a lo menos na nosa cultura occidental) en contrapostos: Lo bon e lo malo; lo guapo e lo feo (por máis que daqué poda ser guapo e feo a un tempo, ou bon e malo a la vez), a verdade e a mentira (esto si que daría para un ensaio digno de un premio Nobel), etc. En consecuencia, dende úa óptica occidental (crente, agnóstica ou atea) é fácil definir el Paraíso. El Paraíso sería el contrario que el Inferno. Esto é, os espacios de paz interior, de felicidade, de compañía (en colquera das súas formas, non ten por qué ser compañía física). Ese abrazo, ese chucho, ese dormir tranquilo sen mala conciencia... E por que non, esa birra colos amigos. Todos esos serían espacios del Paraíso terrenal.

Pero, quiciabes, estos señan un pouco llugares comuis. Al final todos sabemos, grosso modo, que é el que nos fai ben e qué nos fai mal, que nos fai felices e que infelices. E a cada quen será úa cousa. E a úa mesma persoa será úa cousa distinta en función al momento, á perspectiva de cada momento... a tantas cousas... Al final un atopa na vida X razois para sentirse feliz ou infeliz nun momento dado, e, globalmente, nese momento sentirase infeliz ou feliz en función a que haxa máis cousas dun llado ou del outro ou en función a qué cousas lle dá máis importancia (pode haber mil razois para sonrir e úa sola lo suficiente forte para fernos infelices, pode haber mil razois para sentirse infeliz e úa sola pode darnos a felicidade máis grande).

Mesmo úa mesma cousa pode fernos al tempo felices e infelices. Exemplo facilón (si, demasiado facilón, podedes botarmo en cara con xusticia), esa relación de parexa que, como núa canción mala de verao, fainos felices porque estamos con quen queremos estar pero infelices porque se comprica por X razón, e entós experimentamos dous sentimentos contrarios á vez e os dous pola mesma razón (si, si, con matices).

Pero... Qué pasa con ese Inferno (e ese Paraíso, non sei por que a mía amiga perguntou namais polo triste) non figurado?

Como agnóstico, de primeiras, non vou afirmar que hai vida despois da morte, pero tampouco que non a haxa. E é que para falar de ese Inferno (e de ese Paraíso) celestiales hai que falar, primeiro da morte e da vida despois da morte.

Pero como el post está allargándose máis del que prevía, esa parte (e el tema que nos concerne máis estrictamente sobre el Inferno e el Paraíso celestiales) vou falar en outra entrega (que non é cousa de estirar esto por demáis).

segunda-feira, 29 de junho de 2015

Cantar á perfección.


Cantar á perfección é fácil.
A perfección inspira.
Nada inspira a cara de noxo
que pois condo daqué che disgusta.
Todo lo inspira el sonriso sereo,
alegre,
despreocupado
condo daqué che agrada.

Nada inspira condo non me miras,
e,
quiciabes sen sabello,
apagas a lluz aos meus ollos,
afogas nel frío el meu corpo.

Todo lo inspiras condo abres os ollos
e a lluz éntrame polos poros
e tas xunta min,
e es tu,
e non teis igual.

Cantar á perfección é tan
tan fácil
que odio
visceralmente
a todos os poetas que cantan
ás musas perfectas.
A todos os homes que queren
ás mulleres inalcanzables.

Eu hei cantarte
colos tous defectos,
col bico de desagrado
que non sabes
ou non ques
disimular.
Colos tous silencios,
coas túas ausencias.

Porque anque todo tea escuro
tu has siguir sendo lluz.

domingo, 28 de junho de 2015

Semente nova.

Ás veces ún ten soños raros, inquetantes. Eu, por caso, hoi soñei úa cousa moi rara. Iba eu por Uviéu, pola Escandalera camín da Cai Uría. Iba con úa nena filla de inmigrados á que lle teño moita estima (en realidade aos nenos non se lles ten estima, sen máis se lles quere). Iba coa nena da manía pola Cai Uría e de repente vemos un guirigai de xente e nos acercamos a ver. Había un político en campaña electoral. Aquel político era Josep Anglada. Acercouse á nena a darlle un caramelo, como avezan a fer os políticos en campaña electoral, sen caer en que aquella nena non era lo que él chamaría dos de casa (será que  hai xente de casa e xente da corte, del palleiro, del horta...). A nena foi coller el caramelo pero eu collinlle a mao para que non o fixera e lle dixen "de este señor non queremos nada". Increpeilo, chameilo escoria e deseeille a morte. Entós úa señora del Oviedín del alma me dixo que se non me daba vergoña desearlle a morte a daquén, e eu lle dixen que si, que me daba vergoña desearlle a morte en conta de matallo eu mesmo, pero que aí había moita policía. Entós salíu el paisano con el que nel vídeo de Jordi Évole discutía sobre se se pode ser español y musulmán. El paisano volvéu reírse de Anglada, pero  eu non me ría, sólo lo miraba con odio. Anglada volveu repetir que non se pode ser español e musulmán, e que eu era español... Mandeilo á merda, díxenlle que non soi español, que soi asturiano. Que a nena tamén é asturiana, nacera onde nacera, fora filla de quen fora filla; e que me daba noxo a súa España. Volvín desearlle a morte. Díxenlle que dalgún día eu iba matallo. Á nena lle dixen que non se preocupara pol caramelo (mirábame colos ollos moi abertos, sen entender as mías palabras duras hacia Anglada), que lle iba a mercar úa bolsa enteira, e que os que eu lle iba dar non taban envenendados.

Espertei. Espertei e na cabeza me daba voltas este poema que despois escribin.


*  *  *



«Que tierra nuestra quieren,
que tierra les daremos.
En un hoyo  y a puñados,
que queden satisfechos.»
 
(Miguel Hernández, "Canción del antiavionista")


A Josep Anglada, a Manuel Canduela, a los del centro social "namáis para españoles" de Llaviana. Que non atopedes paz nesta vida nin descanso na próxima. Que na hora da morte non teñades a mao amorosa de un fillo que vos zarre os ollos.

Aos nenos da inocencia, aos adultos da lluita mao con mao. Que os vosos pasos enreicen nesta terra. Que os vosos ollos vexan moitas lluces e poucas solombras. Que algún día zarredes coas vosas maos serenas os meus ollos para darme descanso.


Maos invasoras,
garras asasinas,
ollos resecos
de malos soños,
soños mortos.

Quen arrancará todos os sonrisos?
Quen arrancará todos os ollos
inocentes
             abertos
                       entusiastas
que nos rostros de media llúa sonríen
impasibles
              inocentes
                           entrañables?

Quen arrancará de esta terra
as maos
cheas de callos,
de recordos de países
onde non é el barruzo quen baña
as llágrimas da cara? 

Quen os soños preocupados?
Quen as noites sen sonos?

Quen os ollos das angustias
que pousan protectores
el volo sobre os ollos da inocencia?

Quen os ollos inocentes
que pousan redentores
el volo sobre os ollos del cuidado?

Quen vai arrancar
a nova semente que medra
nesta terra
callada
         pousada
                   aberta
roturada pra recibir a semente nova
grumada noutras terras
                                 noutros eiros
                                                  noutras hortas?

Quen vai pretender,
toupo miserable
                      rata execrable
                                        pulgón infeccioso
impedir que prenda el tallo
forte
     recto
           nobre
desta semente
xa nosa?

Naide!

Colle,
llabrador,
a eixada con forza.
Acaba con todas as alimañas
que rondan el tou horta
                                  os tous eiros
                                                  os tous soños.
Extermina
hasta el último fungo.
El que mancha
                   mata
                         queima
as follas da túa
(quiciabes nunca túa)
anada.

E bota sal.
Bota sal nos eiros enemigos,
semados dos toxos dos odios.
Que non medren.
Que non medre
                    que non quede
                                        naide
que quira ver seca
a semente nova,
a semente tenra
que nesta terra arraiga.





segunda-feira, 22 de junho de 2015

Úa posibilidá.

Dicen que hai úa posibilidá entre dezmil en atopar un trébole de cuatro follas (pois hai ún por cada dez mil de tres follas). Moito máis pequena ten que ser atopallo nel día máis llargo del ano (que como sabedes, non sempre coincide con San Xuan, e neste ano el día máis llargo é hoi). Dicen que hai úa posibilidá entre dez mil de chegar aos tous ollos...



Úa posibilidá entre dez mil
parece moi
                 moi improbable.
Úa posibilidá entre dez mil
parece cousa dos soños
colos que manteño esperto
el deseo de tous ollos;
colos que manteño dormidos
os suspiros de desalento.

Úa posibilidá,
úa.
Úa entre dez mil.
Úa posibilidá entre dez mil
cabe na palma da mao.
Cóllesla con dous didos.
Quen lo diría!
Úa posibilidá
parece tan liviana...

Contas posibilidades hai
de atopar nel célo da noite
dous Universos
entre tantas estrellas?

Contas posibilidades hai
de beber un solo suspiro
entre tantos
tantísimos ventos?

Úa.
Úa entre cen mil,
corenta mil millois.
Úa.
Pequena como úa forniga
frente un elefante.

Úa.
Úa pequena posibilidá diminuta.
Úa
que cabe na palma da mao.

Úa posibilidá.
A mía.
Leve
como un sonriso.

E el tou Deus sabe
que guardo máis sonrisos
nos ollos
(nos meus ollos,
nos tous ollos)
que estrellas hai na noite. 



Tarde de xunio.

«Yo desperté y a veces emigran y huyen
pájaros que dormían en tu alma».
(P. Neruda, "12", Veinte poemas de amor y una canción desesperada).

Peto aberto.
Venas abertas.
Penas abertas.
Abertas ventás
polas que escapan suspiros
de xunio a altas horas da madrugada.

Como morcegos
                    cegos
dando voltas por un cuarto
balleiro,
nun caserón
abandonado.

Berridos xordos
que naide senón ellos
é quen a ouguir.
Asina berro eu
ás altas horas da madrugada
condo naide me oi nas noites de xunio.

Asina río eu,
como os corvos de mal presaxio,
cortando el célo azul
coa negra silueta,
cantador á morte,
la que se alimenta
de putrefacción.

E esta tarde de presencia castellana,
sol
   morte
          silencio
                    sequedá
abre as ventás
del peto,
que afuxan as penas
destas venas abertas.              

domingo, 21 de junho de 2015

Estúpido.

Botarse a úa piscina sen augua,
a sabendas de que non ten augua
é,
xinxellamente,
estúpido.

Máis estúpido é tirarse á mar
bravía
        furiosa
                 moura
a úa mar que avisa
con bramidas asasinas.

E,
en cambeo,
como nos chama a mar!
Colos sous cantares de sereas,
coa súa profundidá absoluta,
mortal.

E,
en cambeo,
cómo nos presta demostrarnos,
día a día,
lo estúpidos que somos.

E,
en cambeo,
de daqué
hai
que morrer.

Anque seña de estupidez.

E poucas estupideces son tan verdadeiras, tan mortales, tan vitales, como mirar a mía vida nos ollos das sereas devoradoras de homes, dadoras de sensaciois.

E aforgarme.

Pasos estranxeiros.

Ni tu eres hijo de nadie,
ni legítimo Camborio.
(Federico García Lorca, "Prendimiento de Antoñito el Camborio en el camino de Sevilla", Romancero Gitano).


Andar con pes estranxeiros
na propia terra
non é que seña cousa alegre;
tampouco cousa tirste.
É,
sen máis.
É ser apátrida
nas mesmas calellas
nas que medrabas
montado núa bici
de aquellas que tían úa palanquía,
como os coches.
Tres piñois.

É mirar estraño os prados,
os meizales,
as casas todas
nas que de neno enredabas,
como un cochín de San Antón,
nos sótanos,
nos desvanes,
nos cabanois
(foi tan nobre
a infancia nel meu llugar!).

Andar a propia terra
con pes estranxeiros
é dicir e sintir
as palabras de sempre como cousa nova,
cousa allea.

É ver aos de sempre
como desconocidos.
É abrir os ollos a outros mundos,
a ningún mundo.
É zarrar os ollos al mundo,
al tou mundo,
a todos os mundos.

É saberte sen pasado.
É saberte sen futuro
(e matar el futuro
é moito máis triste,
moito máis duro,
realmente desolador).

Andar con pes estranxeiros
a propia terra
é volver á casa
sabéndote
fillo de naide.

segunda-feira, 15 de junho de 2015

[sen título].

Pero no sabes nada,
a lo sumo piensas a veces
que es tan poco lo que conozco de ti.
Lo que conozco es la tristeza de tu casa
vista de afuera.
Mario Benedetti, Es tan poco.

Mi táctica es quedarme en tu recuerdo,
no sé cómo ni con qué pretexto,
pero quedarme en vos.

 Mario Benedetti, Táctica y  estrategia.


Quen decidiu que tein que ser
de igual xeito os amores esqueicidos
que as guerras de mal recordo?

Quen decidiu que ten que haber
tácticas,
estratexas,
ataques furibundos
na metá da noite?

Quen dixo que tía que entrar
a baioneta calada,
a matar,
a morrer
de amor
non correspondido?

Quen decidíu que a noite
fora cómplice vil
dos sentimentos máis nobres?

E, en cambeo,
non vou quedar
esfollando margaritas:
Que se me quer,
que se non me quer,
que qué culpa terán
as frores de que tu non me quiras.
Que qué culpa terás tu
de que eu non seña el home
al que ques querer.

E con todo,
hei asediarte
en silencio.
Namáis col meu pensamento,
non quero ferte mal ningún,
atérrame incomodarte.
Devecendo porque abras as portas
da túa casa,
del tou castello,
dos tous ollos inmortales,
dos tous llabios
que me matan.

Déixame conocer
el que hai nel dorso das túas maos cansadas,
collellas con calma,
e que as mías costas sirvan de escalón
pra pousar tou pe callado
de la que fuxes 
                    (guerra de guerrillas,
                                                  sorte de razzias) 
col meu corazón roubado.

domingo, 14 de junho de 2015

Canción de un home morto.

«Não há um homem de Deus na Bíblia que não tenha sido preso quando se levantou contra a expotação e a opresão.»
           Malcolm X.


Espérolo cada noite.
Al hora de ir á cama.
Déitome e penso nello.
Non falta moito,
non pode faltar,
pra que cheguen as súas maos
asasinas
depredadoras,
covardes
              (como eu mesmo)
ensangrentadas
a arrancar das nosas coradas
todos os días de chuchos non dados,
de abrazos interrumpidos,
de soños abortados.

Non foi ointe,
quiciabes non seña hoi,
igual mañá llibramos,
pero todas
todas as noites 
déitome esperando el día
nel que cheguen os lladrois de vidas
col sou gadaño afilado.

Non hai un solo home

                               úa sola muller
de ben
que non vaia sufrir nas súas carnes
as puñaladas,
os tiros,
as hostias.
El sangre derramado polas maos asasinas
dos ollos asasinos
de soños putrefactos.

E arrancaránme dos tous brazos,
ben sei,
antias de que tous ollos sepan
todas as veces que me afoguei nellos,
en tantos outros
devorado en chuchos
soñados
negados
esqueicidos
pol tempo.

A lo menos que seña eu.
A lo menos que seña eu
el primeiro en caer.
Non quero ver el tou corpo
apuñalado,
mutilado,
violado,
morto.

Que seña eu el primeiro
e que,
por pena,
por caridá,
porque si
chuches os meus llabios fríos
e sen alento.
Que poida baxar cantando
chorando el alegría
canciois de romeiría
aos Infernos
(xa teño cuarto reservado).

Porque han vir.
Han vir a matarnos.
Llevan matándonos
de noxo,
de pena,
de fame
(das peores das fames,
fame de soños).
Llevan matándonos
desde el mesmo puto día
nel que tuvimos a
infeliz
idea de abrir os ollos
a un mundo con tan pouca lluz.

Pero non chores, meu dulce amor (el máis dulce, el máis amargo de todos). Tu non. Non chores tu, que morrer morreremos, mataránnos. Pero hemos de morrer felices de morrer matando, de llevar as carnes arrancadas aos asasinos entre os dentes e a nenía dos tous ollos entre os meus párpagos.

quarta-feira, 10 de junho de 2015

A canción del home covarde.

Malditos os días todos
nos que a covardía de vivir a vida
mirándola aos ollos
matou el agallo que nel home non había.

Malditos os días todos
que matou el vagar
con todas aquellas forzas
que habían de esporpollar
nos soños das cabezas rotas.

Maldita a traición,

a maior das traiciois,
la que xela colquer corazón,
la que anubra todos os corazois.
La del home
contra el home.
La que enraigona
nas terras secas
e non perdona
nin deixa que la esqueizas.

Malditas todas as conquistas
non conquistadas,
de maos apagadas,
ollos enlluitados
e llabios non chuchados
por chuchos malabaristas.

Malditas as llúas mouras.
Malditos os célos grises.
Malditas as malas horas
de poemas sempre tristes.
Malditos os azules mares
que bañaron os meus males,
e todos os chuchos perdidos
da canela en rama,
la que prende os sentidos
e na boca non se derrama.

Malditas as mías maos.
Maos porcas de augua porca que non son quen a soster os soños
de llúas mouras que medran, que menguan, que brillan e alluman el escuridá del meu camín, del camín pol que úa e outra vez me perdo.

sexta-feira, 5 de junho de 2015

Polo que máis quiras.

Non deixes,
polo que máis quiras,
polo que máis temas,
que pousen as súas maos
extrañas,
usureiras,
asasinas,
as maos que arrouban,
nos soños que guardamos
escondidos
nas almofadas.

Non deixes,
polo que máis odies,
polo que máis anheles,
que pousen as súas maos
nas proles imaxinadas nos xenitales.
Que non sospeiten os soños
que guardamos nas almofadas,
nin as pasiois que esconden
as sabas.

Non deixes,
polo que máis quero,
polo que máis temo,
que arrouben a lluz dos tous ollos,
os secretos dos tous llabios,
os tous llabios dos meus soños,
nin esa Llúa moura
que guarda sonrisos de estrellas. 

Que non arrouben as túas palabras.
Que non arrouben os tous silencios.

Prométeme,
xúrame,
que vas apretar el gatillo
namáis vexas nel tou cuarto
as trapaceiras solombras.

E se,
por casualidá 
ou por causalidá
confundiras a súa solombra coa mía
e dispararas sobre este corpo,
apreta,
apreta forte compañeira,
ben forte
el gatillo.

Prométeme,
xúrame,
que hei ser eu el primeiro en caer
se violento os soños
os que guardas nel silencio sereno
da túa almofada.